Parçaların hizalanması (şaft hizalaması), makinelerin ve endüstriyel ekipmanların düzgün çalışabilmesi ve uzun ömürlü kalabilmesi için önemli bir uygulamadır. Şaft hizalaması, genellikle döner makinelerdeki bağlantıların paralel ve aynı merkezde düzgün bir şekilde hizalanması işlemidir. Bu uygulama, özellikle motorlar, pompalar, gemi makinaları, kompresörler ve benzeri yerlerde yaygın olarak kullanılır.
İşte şaft hizalanmasıyla ilgili bazı temel bilgiler:
Amaç ve Avantajlar:
- Şaft hizalamasının temel amacı, iki veya daha fazla parçaların paralel ve düzgün bir şekilde hizalanarak makinenin optimum şekilde sağlanmasını sağlamaktır.
- Doğru hizalama, makinelerdeki aşınma ve enerji kaybı en aza indirilir, böylece bakım masrafları azalır .
- Titreşim ve gürültünün azalması, hem malzeme dayanımı ve ömrünü uzatır, hem de iş ve işçi sağlığına olumlu bir etki yapar.
Hizalama Yöntemleri:
- Görsel Hizalama: Şaftların optik veya lazer hizalama cihazlarıyla görsel olarak hizalanması.
- İkinci Şaft (Tersine Çevirme) Yöntemi: Bir makine hizalandıktan sonra diğer güçlerin hizalanması.
- Geometrik Hizalama: İki bağlantı arasındaki mesafeyi ve açıyı ölçerek hizalama yapma yöntemidir.
Hizalama Sıkıntıları:
- Termal Genleşme: Makine çalıştırıldığında ısınır ve genleşir, bu da makine konumlarını etkileyebilir. İyi bir şekilde hizalama işleminde bu termal değişimlerin dikkate alınması gerekir.
- Elastik Deformasyon: Makine parçalarının yada bağlantı kaidesinin eğilmesi, şaft hizasını değiştirebilir.
Uygulama Alanları:
- Endüstriyel üretim tesisleri, enerji santralleri, denizcilik, madencilik gibi birçok üretim yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Mevcut büyük güçlü makinelerin olduğu yerde, hizalama işlemleri daha kritik hale gelir.
Periyodik Bakım:
- Şaft hizalaması bir seferlik bir işlem değildir. Makinenin ömrü boyunca düzenli aralıklarla kontrol edilmesi ve gerekirse yeniden hizalanması önemlidir.
Şaft hizalaması, makinelerin güvenilirliği ve kolaylığı için kritik öneme sahip olup, endüstriyel tesiste bakım sisteminin önemli bir parçası oluşturur.